ملخ مراکشی

نام علمی  Dociostaurus maroccanus

اولین بار در مراکش جمع آوری شده است به همین دلیلی به آن ملخ مراکشی گویند. در شمال آفریقا، جنوب و شرق اروپا و غرب آسیا یافت می شود. اغلب به صورت تکی زندگی می کنند اما در برخی سالها تعداد آنها افزایش می یابد و بصورت گروهی به مناطق کشاورزی حمله کرده و باعث تخریب مزارع می شوند. این گونه برا اولین بار توسط کارل پیتر تونبرگ در سال 1815 نامگذاری توصیف شد.

پراکنش

دامنه ملخ مراکشی از جزایر قناری و مادیرا در غرب تا قزاقستان و افغانستان در شرق امتداد دارد. در آفریقا در الجزایر، مصر، لیبی، مراکش و تونس یافت می شود. در اروپا در فرانسه، پرتغال، اسپانیا، ایتالیا و شبه جزیره بالکان یافت می شود. همچنین در خاورمیانه و آسیای مرکزی یافت می شود. در ایران ملخ مراکشی از استانهای مرکزی، فارس، آذربایجان شرقی، گرگان، خوزستان، مازندران، ایلام، سمنان گزارش شده است.

مورفولوژی

تخم ها در غلاف هایی با حدود سی تخم گذاشته می شوند. پوره ها شبیه بزرگسالان بدون بال هستند. آنها پنج بار پوست اندازی می کنند که هر سن دارای بال های بزرگتر است. طول ملخ ماده بالغ 20 تا 38 میلی متر و طول ملخ نر 16 تا 28 میلی متر است. رنگ بدن خاکستری مایل به زرد با لکه های تیره است. روی پروتوراکس یک شکل متقاطع کرمی رنگ وجود دارد. بال رویی  بزرگ و شفاف، گاهی خالدار قهوه ای، و بال ها بی رنگ و دارای رگه های قوی هستند. پاهای عقبی قوی هستند، استخوان ران اغلب با نوارهای سیاه پوشیده می شود در حالی که ساق پا معمولا قرمز است. مدت زمان از تخم تا بلوغ حدود سی روز است.

اکولوژی

ملخ مراشی در مناطق خشک زندگی می کند. در خاک های دست نخورده تولید مثل می کند و در خاک مزارع تولید مثل ندارد. در بهارهایی که هوا گرم باشد تعداد جمعیت جوان بصورت چشمگیری افزیش پیدا می کند و طغیان انبوه پوره ها رخ می دهد و پوشش گیاهی محل هجوم را از بین می برد. از مرحله سن دوم به بعد، پوره ها جمع می شوند و تراکم جمعیت می تواند به چندین هزار پوره در هر متر مربع برسد. بزرگسالان بالدار به طور دسته جمعی در ارتفاعات کم پرواز می کنند و با سرعت هشت تا ده متر در ثانیه حرکت می کنند و ممکن است در طول فصل شصت کیلومتر مهاجرت کنند. در ماه بهمن که پوشش گیاهی نیز رو به کاهش است، تعداد آنها شروع به کاهش می کند.

در یک مطالعه در ایران در سال 1956 مشخص شد که شیوع ملخ تنها از هشت منطقه مجزا سرچشمه می گیرد. همه این مناطق در کوهپایه های کوهستانی بودند که جنگلی شده بودند یا در سایر کوهپایه ها در تمام موارد پوشش گیاهی شامل علف های یکساله یا جوامع استپی بوته ای با علف های یکساله و بوته های کوتوله بود. در فصل زمستان غذای سبز خوبی وجود داشت که باعث افزایش طول عمر و باروری ماده ها می شد. در خارج از این مناطق، ملخ مراکشی دارای جمعیت انفرادی بود، در حالی که در داخل آنها، در برخی از سال ها، ملخ به صورت گروهی درآمد. ملخ برای تخمگذاری به خاک سفت و لخت نیاز دارد و هنگامی که از تخم خارج می شوند، پوره ها به سمت پوشش گیاهی به تدریج بلندتر و متراکم تر حرکت می کنند.این منطقه ها عمدتاً در زمستان و اوایل بهار بارندگی داشتند که میانگین آن بین 250 تا 350 میلی متر بود. میانگین دما در ماه‌های قبل و بعد از تخم‌گذاری حدود 17 درجه سانتی‌گراد بود گوسفندها و بزها به ویژه در فصل زمستان چرای این مکانها را داشتند. نتیجه مطالعه این بود که آب و هوا، پوشش گیاهی و شرایط توپوگرافی کاملاً خاص برای انجام پرورش مورد نیاز است.

مبارزه

برخی از گونه پرندگان مانند سار گلو قرمز، گنجشک، کلاغ و سوسکهای خانواده Meloidae دشمنان طبیعی ملخ مراکشی هستند.

از سم  فنیتروتیون، مالاتیون، لیندین، سومیتیون  و... می توان برای مقابله با پوره ها استفاده کرد.