بهترین زمان کوددهی به درختان میوه

کوددهی یکی از عوامل مهمی است که سلامت درختان و عملکرد آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بسیاری گمان می کنند که نظر به نقش تغذیه ای کودها، استفاده از آنها در هر زمانی از سال موثر خواهد بود؛ اما تحقیقات نشان داده که اگر کوددهی در زمان مناسب و بمقدار مناسب انجام نشود، علیرغم هزینه زیاد ، عملکرد مطلوبی را نخواهد داشت. در فرسته ذیل درباره بهترین زمان برای کوددهی درختان میوه نکات مهمی ذکر می شود.

 اهمیت انتخاب بهترین زمان کوددهی به درختان

دانستن آنکه کوددهی به درختان در چه زمانی باید صورت پذیرد بسیار اهمیت دارد. کوددهی به درختان باید زمانی انجام گیرد که درخت به مواد مغذی احتیاج دارد. اگر کوددهی زمانی صورت پذیرد که خاک هیچگونه کمبودی از نظر مواد غذایی موجود در خاک ندارد، نه تنها کمکی به رشد و عملکرد محصول نکرده اید بلکه موجبات سوختگی ریشه درخت را بعلت افراط در کوددهی و افزایش بیش از اندازه مواد غذایی فراهم آورده اید.

گاها مشاهده می شود که باغداران برای فرار از خطر احتمالی سوختگی ریشه درختان، زمان کوددهی را عمدا به عقب می اندازند. این عمل نیز اشتباه می باشد. زیرا اگر کوددهی به درختان میوه در زمان مناسبش صورت نپذیرد، درختان به اجبار از مواد غذایی ذخیره خود استفاده می کنند و لذاکوددهی پس از آن تاثیری بر روی افزایش عملکرد نخواهد داشت.

از دیگر دلایل اهمیت کوددهی در زمان مناسب ، مقاوت درختان نسبت به آفات و بیماری ها است. درختی که کمبودی از نظر مواد غذایی ندارد، قدرت تحمل بیشتری در برابر آفات و بیماری ها خواهد داشت.

درخان میوه، برای آنکه محصول خوبی در تابستان و پاییز بعمل آورند ، باید بخوبی تغذیه شوند. با توجه به نیاز درختان، بهترین زمان کودهی در درختان میوه، در فصل بهار پیش از باز شدن شکوفه ها می باشد. یعنی دقیقا زمانی که درختان دوره رشد سالیانه شان را طی کرده اند و مواد مغذی خاک کاملا از دست رفته است.  از یک ماه قبل از شکوفه زنی میتوان کوددهی را اغاز کرد و اگر در این زمان قادر به کوددادن نبودید ، این کار را تا اواسط تابستان هم می توانید ادامه دهید. بهتر است کوددهی را در اواخر تابستان و اوایل پاییز قطع کنید. زیرا سرما سبب وارد آوردن آسیب به درختان می شود. در این دوره از دادن کودهای ازته مثل اوره هم باید اکیدا اجتناب کرد.

برای تعیین بهترین زمان کوددهی به درختان میوه لازم است نکات زیر در نظر گرفته شود:

1-به هیچ عنوان نباید نهال های تازه کاشت شده را کود داد

 برخلاف گمان بسیاری از افراد که بهترین زمان کوددهی را در زمان کاشت تصور می کنند؛ از آنجاییکه این درختان کوچک و نوپا ، سیستم ریشه ای حساسی دارند، کوددهی در این زمان منجر به سوختگی در ریشه آنها خواهد شد. لذا علاوه بر آنکه به رشد نهال کمکی نکرده اید، زمینه را برای از بین بردن آن فراهم کرده اید.  بهترین زمان برای کوددهی درختان میوه یک سال بعد از کاشت است.

2-کوددهی در فصل استراحت درخت فراموش نشود

درست است که در پاییز و زمستان درختان به خواب می روند، ولی اگر نیازهای آنها در این زمان تامین شود، مقاومت آنها نسبت به آفات و بیماری ها بیشتر شده و در فصل بهار نیز سریع تر رشد خواهد کرد و درنتیجه عملکرد درخت افزایش می یابد. اما باید دقت کرد که این کودهی قبل از شروع یخبندان صورت پذیرد و به یاد داشته باشید که اواخر تابستان و پاییز باید کوددهی را متوقف کنید؛ زیرا سرمای هوا به درخت آسیب می زند. اما اگر همچنان قصد کوددهی را دارید، مقداری کمپوست به خاک اضافه کنید و از مصرف کودهای نیتروژنی مانند اوره بپرهیزید.

3-همزمان با شروع رشد فعال، کوددهی به درختان را انجام دهید

بهترین زمان کوددهی به درختان که نقش بسیار اساسی در تولید میوه های درشت و با کیفیت دارد، در اوایل بهار و همزمان با ظاهر شدن شکوفه ها است. در این زمان با گرم شدن هوا، درخت سریع شروع به شکوفه دهی می کند که تعداد و بنیه این شکوفه ها، کمیت و کیفیت میوه ها را تعیین خواهد نمود. به همین دلیل است که گفته می شود در میان تمام زمان هایی که کشاورز باید به درخت کود بدهد، بهترین زمان کوددهی به درختان در بهار است. البته اگر این فرصت را به هر دلیل از دست دادید، اول تیرماه بهترین زمان کوددهی به درختان است تا حتی المقدور جبران زمان از دست رفته بشود.

همچنین اگر بیش از 20 درصد از حجم سال گذشته درخت را هرس کرده باشید، از کوددهی تا سال آینده باید بپرهیزید. صرف نظر از زمان مصرف آنها. زمانی که خاک بسیار خشک، یخ زده یا اشباع از آب باران است، از دادن کود خودداری کنید.

هنگام کوددهی در فصل بهار هم  ابتدا باید نیاز کودی درخت را درظر گرفت. زیرا کوددهی بیش از حد سبب رشد زیاد شاخ و برگ و ضعیف شدن درخت می شود و کود دهی کم هم در میزان عملکرد موثر است.

برای تعیین زمان کوددهی باید ابتدا میزان رشد سال قبل درخت را اندازه بگیرید. برای این منظور حلقه رشد سال قبل یا نقطه ای که درخت از آن نقطه در سال قبل شروع به رشد کرده است و رنگ متفاوتی دارد را اندازه بگیرید. اندازه گیری باید تا انتهای شاخه انجام شود و در چند نقطه باید صورت پذیرد. اگر دارای درختان هم سنی از یک گونه هستید، این عمل را روی آنها نیز انجام دهید..زیرا ممکن است همه آنها به یک اندازه رشد نکرده باشند و نیاز آنها متفاوت باشد و در نهایت با توجه به اعداد ذکر شده در ذیل کوددهی را انجام دهید.

 اگر رشد سالانه درخت شما کمتر از این میزان یا مساوی میزان ذکر شده در ذیل بود، کوددهی را انجام دهید؛ در غیر این صورت از دادن کود به درختان در سال جاری بپرهیزید و در سال آینده مجدد اندازه گیری ها را انجام دهید.

درخت هلو و شلیل: درختان جوانی که میوه نمی دهند باید حدود 45 الی 60 سانتی متر و درختان بالغی که میوه می دهند باید حدود 30 الی 45 سانتی متر رشد کرده باشند.

درخت سیب و گلابی: درختانی که میوه نمی دهدن باید در حدود 45 الی 75 سانتی متر رشد کرده باشند. همچنین درخت گلابی بالغ و میوه ده در حدود 30 الی 60 سانتی متر و درخت سیب بالغ و میوه ده باید به میزان 15 الی 25 سانتی متر رشد کرده باشد.

درخت آلو و گیلاس: درختان جوانی که میوه نمی دهند باید به میزان 55 الی 90 سانتی متر و درختان بالغ و میوه ده باید به میزان 20 سانتی متر رشد داشته باشند..

درخت آلبالو: درخت جوان آلبالو که هنوز شروع به میوه دهی نکرده است باید 30 الی 60 سانتی متر و درخت بالغ و میوه ده آلبالو باید به میزان 20 سانتی متر رشد کند.

منابع:

1. Fertilizing Trees & Shrubs. https:// hgic.clemson.edu
2. Spring is A Good Time to Fertilize Young Trees and Shrubs. https:// extension.oregonstate.edu
3. What, When and Why: The Best Way to Fertilize Trees. https:// blog.daey.com
4. The Best Time to Fertilize Your Plant, Shrubs, Trees and Grasses. https://www.directnativeplants.com
5. When and How to Fertilize Trees. https://treesunlimited.com