اصول نگهداری از ارکیده- بخش دوم

اصول نگهداری از ارکیده (آفات / بیماری ها)

در اینجا به تعدادی از آفات و بیماری های ارکیده و شیوه های مواجه با آنها اشاره می گردد:

پوسیدگی ریشه: در گیاهان با ریشه پوسیده غنچه ها می ریزند و برگها خمیده میشوند و شادابی و استحکام خود را از دست می دهند. نشانه های بارز این بیماری ریشه های سیاه شده گیاه است و زمانی رخ می دهد که آبیاری زیاد بوده یا ریشه ها بیش از حد مرطوب نگاه داشته شوند. در صورت امکان گلدان را تعویض کنید. آبیاری را کاهش دهید و از محلول یک قارچ کش مانند متالاکسیل مانکوزب یا ایپرودیون کاربندازیم استفاده کنید. برای گیاهانی که سال ها است رشد نکرده اند باید گلدان را تعویض کرد و آنها را در بستری تازه کاشت و در آبیاری آنها زیاده روی نکرد. 

لکه برگی:  لکه های دایره ای یا مستطیلی روی شاخ و برگ یا گلها می باشد. عامل بیماری قارچ یا باکتری می باشد. با بریدن و جدا کردن آلودگی از بافت سالم  از گسترش بیماری جلوگیری کنید. مراقب باشید که بافت بیمار با قسمت های سالم تماس پیدا نکند، زیرا موجب گسترش بیماری می گردند.

ریشه های خاکستری/ سفید: به این معنی است که ارکیده شما ممکن است به آب بیشتری نیاز داشته باشد.

ریشه های قهوه ای : به این معنی است که احتمالاً بیش از حد آبیاری کرده اید. آبیاری را متوقف کنید تا ریشه ها خشک شوند.

رطوبت کافی است ولی برگ­ها و گل­ها خشک می‌شوند: عامل آن اشعه مستقیم آفتاب است گیاه را به محلی با نور غیر مستقیم ببرید.

غنچه‌ها کوچک و خشک می‌شوند: هوا گرم و خشک است، هر دو روز یک‌بار با آب ولرم و بدون املاح غبارپاشی کنید، با قراردادن گلدان­ها در گلدان­ها بزرگتر و پر نمودن حد فاصل گلدان­ها با پیت و یا خزه مرطوب رطوبت دایمی و پایدار ایجاد نمایید.

برگ­ها قهوه‌ای شده و گیاه در حال خشکیدن است: خاک خیلی خشک و گیاه تشنه است، گلدان­ها را به مدت 15 دقیقه درون سطل پر از آب قرارداده و سپس خارج کنید. خاک را در تابستان همیشه مرطوب نگه دارید، اجازه ندهید آب اضافی در گلدان­ها باقی بماند.

رشد گیاه متوقف شده است: هوا سرد است. گیاه را به محل گرمتری منتقل نمایید.

سطح برگ­ها و گل­ها دارای تار عنکبوت است: کنه ریز قرمز عامل آن است، با اسفنج و یا پارچه پشت برگ­ها را تمیز و  یا با جریان آب گرم و صابون برگ ها را  بشویید. یا آنکه گیاه را طبق دستور با سم کنه‌کش سمپاشی نموده تا علایم برطرف گردند، تأمین رطوبت در کاهش آفت موثر است.

برگ­ها می‌ریزند: آبیاری بیش از اندازه و خاک باتلاقی شده است، زهکش را بازدید و آب اضافی گلدان­ها و زیر گلدانی را خارج کنید.

پوسیدگی طوقه: در این بیماری ابتدا برگها زرد رنگ می شوند و در طی ۱ الى ۲ روز به تمامی قسمتهای گیاه سرایت می کند. راه حل نسبی بیرون آوردن گیاه از گلدان و فرو کردن تمام قسمت های آن در یک محلول قارچکش است و بهترین راه جلوگیری از بروز این بیماری، رعاایت فاصله مناسب بین دو آبیاری است و این که آب روی برگهای این گیاه ریخته نشود و تا جایی که امکان دارد ساقه اصلی گیاه خیس نشود. آبیاری را باید صبح انجام داد که با فرا رسیدن شب و پایین آمدن دما رطوبت اضافی محیط از بین رفته باشد. در صورت وجود آب و هوای سرد و مرطوب برای جلوگیری موثر از بروز این بیماری می توان از محلول های قارچ کش ها مانند کاپتان استفاده نمود.

 سیاه شدن برگ های ارکیده : این تغییر رنگ از نوک برگ شروع و به دیگر بخش ها توسعه می یابد. این مشکل در شب های سرد زیر ۷ درجه سانتیگراد و یا در زمان پاشیده شدن آب سرد بر سطح برگها حاصل می شود. گیاه را به محل گرمتری منتقل کنید و اگر صدمه بر اثر استفاده از مواد براق کننده است ، استفاده از آنها را متوقف کنید.

پوسیده شدن طوقه گل: در این بیماری ابتدا برگها زرد رنگ می شوند و در طی ۱ الى ۲ روز به تمامی قسمتهای گیاه سرایت می کند. رعایت فاصله مناسب بین دو آبیاری بسیار مهم است. آب روی برگهای این گیاه ریخته نشود. ساقه اصلی گیاه خیس نشود.در صورت لزوم از قارچ کش استفاده شود.

گیاه ارکیده گل نمیدهد یا گل های آن میریزد: گرما یا سرمای محیط، آبیاری بیش از اندازه یا کمتر از حد گیاه، استفاده بیش از اندازه از کودها، و کمبود نور محیط از دلایل آن است.در مورد ظاهر نشدن گلها ممکن است دلیل آن بزرگ بودن گلدان هم باشد. در کاشت‌های بعدی حجم گلدان­ها را متناسب با وضع گیاه انتخاب نمایید.

بیماری قارچی بوتریتیس: این بیماری می تواند گلهای گیاه را آلوده کرده و لکه های سفید خاکستری روی آنها ایجاد کند. بهترین راه جلوگیری از این بیماری تهویه مناسب هوا است که مانع از جمع شدن رطوبت بیش از اندازه محیط که یکی از دلایل اصلی بروز این بیماری است، می شود. برای درمان از قارچ کش هایی مانند تیوفانات متیل  یا مانکوزب استفاده کنید.

شته ها: موجب لوله شدن برگ ها شده و در پشت برگ ها حالت چسبندگی ایجاد می کند. با استفاده از یک حشره کش نفوذی علائم را رفع کنید.

شپشک آرد آلود: به دنبال یک توده پنبه ای سفید روی گلبرگ و ستون بالا سمت راست باشید. برای رهایی از آن گیاه را با آب ولرم و صابون شستشو دهید یا از پنبه و الکل استفاده کنید.

تریپس ها: این موجودات ریز شبیه پشه هستند که مشابه رگه های روشن روی گل ها یا قلاب های روی برگ ها هستند. در اثر حمله آنها جوانه های گل نیز تغییر شکل می دهند. با استفاده از یک حشره کش نفوذی علائم را رفع کنید.

محل مناسب نگهداری ارکیده

محل گلدان ارکیده نباید زیاد تاریک باشد و درعین حال نباید در مقابل نور مستقیم خورشید قرار گیرد. بهترین مکان، نزدیک پنجره های جنوبی و شرقی است که نور بهتری نسبت به سایر پنجره ها دارد. اگر برگ های ارکیده سبز روشن باشند یعنی شرایط نور مناسب است و اگر برگ های آن سبز تیره باشد یعنی نور محیط کم است و باید جای گلدان را عوض کنید و اگر برگهای آن زرد یا قهوه ای باشد یعنی نور در محیط زیاد است.

گلدان مناسب برای نگهداری گل ارکیده : ارکیده ها فضاهای تنگ را دوست دارند. تا زمانی که ریشه‌های آن از سوراخ‌های روی گلدان رشد نکرده و در هوا آویزان شده‌اند، گلدان خود را دوباره گلکاری نکنید. (یک استثنا از این قاعده این است که اگر ارکیده ای را بخرید که در گلدان خزه است. در این صورت، بلافاصله آن را در یک مخلوط گلدانی مناسب برای ارکیده قرار دهید). ریشه های گل ارکیده بر عکس دیگر گیا هان نیاز به نور دارد. به همین دلیل برای ارکیده از گلدان های شفاف تر استفاده می شود. هنگامی که یک ارکیده از گلدانش بیرون می‌ریزد یا ریشه‌ها از کناره‌های گلدان پایین می‌آیند، ، زمان تعویض گلدان است.  هر گلدانی که انتخاب می کنید باید به زهکشی مناسب آن توجه کنید. زیرا اگر زهکش مناسب نباشد آب زیادی در خاک گلدان باعث پوسیدگی گیاه می شود.  ارکیده ها باید طوری در گلدان قرار گیرند که بتوانید گیاه را از برگ هایش بگیرید و ریشه ها تکان نخورند. تا زمانی که گیاه در حال گلدهی است، از تعویض گلدان خودداری کنید، حتی اگر گلدان در شرایط ایده آل نباشد.

هرگز ارکیده را در خاک استاندارد گلدان نکارید. همه ارکیده ها - به ویژه گونه های اپی فیت - به هوای زیادی در اطراف ریشه های خود نیاز دارند. بهترین محیط، محیطی است که بسیار سبک، متخلخل و دارای زهکشی باشد. اکثر فروشگاه های باغ، مخلوط های مخصوص گلدان ارکیده را می فروشند: مخلوط های گلدان ارکیده از تکه های ریز، متوسط ​​یا درشت پوست درخت صنوبر ساخته می شوند که معمولاً با پرلیت، پیت یا خزه اسفاگنوم و زغال چوب باغبانی ترکیب می شوند.

 تعویض گلدان :

ریشه های ارکیده نسبت به آبیاری زیاد حساسند و باید از گلدانی استفاده کنید که زهکشی بالایی داشته باشد و آب اضافی را از خود عبور دهد. برای تعویض گلدان ایده آل مراحل زیر را دنبال کنید :

1-گیاه را با احتیاط از گلدان موجود خارج کنید و تا جایی که می توانید با احتیاط خزه ها را جدا کنید. جدیدا گیاهان ارکیده را در ظروف پلاستیکی نازک فروخته می شوند که براحتی می توان آنها را برش داد.

2- سلامت ریشه ها را بررسی کنید. ریشه های سالم باید سفید و دارای نقاط رشد سبز کوچک باشند. ریشه های چروکیده، پوسیده یا سیاه شده را با یک ابزار برش استریل و تیز ببرید.

3- برای کاشت ارکیده داخل گلدان، همیشه گلدان بزرگ انتخاب کنید. زیرا ریشه این گیاه به هوای زیادی در اطراف خود نیاز دارد. گیاه را در گلدان جدید قرار دهید و اطراف آن را با خاک مخصوص پر کنید. گیاه باید محکم در محل قرار گیرد. محیط گلدان قدیمی را دور بریزید، به خصوص اگر به نظر می رسد که در حال شکستن یا پوسیدگی است.

ارکیده یک گیاه رطوبت دوست است اما این به این معنی نیست که خاکش باید دائما خیس و مرطوب باشد. گیاه ارکیده ریشه های هوایی دارد که از گلدان بیرون زده اند و این ریشه ها رطوبت هوا را جذب می کنند و نباید آنها را زیر خاک کرد، چون دچار پوسیدگی و قارچ زدگی می شوند. پس از هر دوره آبیاری ، باید ریشه ها خوب خشک شوند. به همین دلیل هیچگاه نباید ته گلدان ارکیده آب باشد مگر آنکه گیاه در جای گرم باشد. ریشه های پوسیده را جدا کرده و سایر قسمت ها را با قارچ کش متالاکسیل مانکوزب یا ایپرودیون کاربندازیم ضدعفونی کنید.

خواب

بسیاری از ارکیده ها معمولاً در زمستان به یک دوره خواب یا استراحت نیاز دارند. در طول این مدت، زمانی که باید کود دهی را کاهش دهید یا متوقف کنید، گیاهان سیستم ریشه خود را تقویت می کنند، برگ ها را رشد می دهند و انرژی را برای جهش رشد و شکوفه بعدی خود ذخیره می کنند. به طور معمول، یک ارکیده می تواند هر 8 تا 12 ماه دوباره شکوفا شود.

گل ارکیده نیاز به قیم دارد :

گل ارکیده ساقه های نازکی دارد به همین دلیل می توانید از یک قیم برای آن استفاده کنید.

هرس :

برای پرورش ارکیده بعد از اتمام غنچه‌ها و ریختن گلها ساقه گلدهنده را بررسی کنید. روی ساقه زبانکهای سبز یا قهوه‌ای هستند که از ساقه‌های گلدهنده جانبی حفاظت میکند. در صورت وجود چنین زبانکهایی ، ساقه گلدهنده را قطع نکنید و اجازه بدهید که ساقه‌های جانبی رشد کرده و شکوفا شوند. نوع ارکیده ای که دارید در هرس شاخه نقش بسزایی دارد، زیرا بعضی از انواع ارکیده در همان شاخه بدون گل، گلدهی مجدد دارند اما بیشتر آنها یک شاخه جدید تولید می‌کنند.

منابع:

1. Taking Care of You Orchids: What Are Air Root? https://www.justaddiceorchids.com
2.  Aerial Roots on Orchids: 7 Important Questions. https://orchderia.com
3. Why Does My Orchid Have So Many Air Rots? https://askgardening.com
4. What to Do with Orchid Roots Coming from Plant. https://www.gardeningknowhow.com
5. The Function of Aerial Roots in Orchids. https://homeguidessfgate.com
6. Everything Orchids: Growing Orchids Made Easy. http;//everything-orchids.com
7.  All About Orchids. The American Orchids Society. https://www.justaddiceorchids.com
8. All About Orchids. https://www. Orchid-care-tips.com
9. About Orchids: Basic Orchid Care for Beginners. https://www.aboutorchids.com
10. Orchids- All About Orchids, Caring for Orchids. https://www.orchid.org.uk
11. Orchids Pest AND Diseases. http://www.phelpsfarm.com