آشنایی با بونسای

بونسای چیست؟

بونسای، دارسان یا درخت ریزه های ژاپنی نام هایی هستن که مورد استفاده قرار می گیرد. بونسای در واقع هنر ژاپنی ها در پرورش گیاهان و درختان زینتی است که اندازه های کوچکتر از اندازه طبیعی دارند. بونسای با دست کاری یک شاخه یا نهال شروع می شود که با هرس کردن، پیوند زدن، استفاده از سیم فلزی و سایر فنون، درخت را شکل دهی می شود که پس از رشد تمام ویژگی های درختان بالغ را دارد فقط ابعاد آن مینیاتوری و کوچکتر است.

گونه های گیاهی مورد استفاده در بونسای

برای بونسای از هر گیاهی که دارای تنه چوبی باشد. یکی از عوامل دخیل در انتخاب گیاه برای بونسای اقلیم می باشد برخی از گونه های گیاهی در خارج از یک منطقه پیدا نمی شوند. بطور کلی در پرورش بونسای از گیاهان مقاوم که در فضای باز و در آب و هوای معتدل نگهداری می‌شوند، استفاده می‌کند که با افزایش علم بونسای از گونه های دیگر مانند سوزنی برگان و... نیز استفاده می شود. بونسای وقتی برای مدت طولانی در خانه بماند ضعیف می‌شود و در نهایت می‌میرد و برای افزایش ماندگاری بونسای در خانه باید به نوع گیاه توجه شود و بهتر است بونسای گونه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری انتخاب شود البته این نوع هم به نور و رطوبت نیاز دارد و مناسب مکان های کم نور نمی باشد. برخلاف افکار عمومی که فکر می کنند این گیاه سازگار با فضای خانه می باشد این گیاه نیاز مراقبت و مکانی ثابت دارد که از نظر نور و دما و دیگر موارد شریط خوبی برای نگهدای از بونسای باشد.

سبک های شکل دهی

گیاه بونسای در ابتدا به شکل های عجیب و غریب شکل دهی می شد اما به مرور زمان دست خوش تغیراتی شد و امروزه نوع شکل دهی سبک‌هایی با الهام از روش رشد درختان در طبیعت دارد. سبک های شکل دهی به طور کلی به پنج دسته تقسیم می شود که شامل: جهت رشد تنه، پردازش پوست، شکل و موقعیت ریشه‌ها و تعداد تنه‌ها می‌باشد.

شکل و موقعیت ریشه ها: برخی از سبک های بونسای مربوط به شکل و موقعی ریشه ها می باشد.

جهت رشد تنه ها: شکل تنه در درختان متفاوت است و می تواند به شکل های منحنی یا شیب‌دار و یا قائم در سبک‌های ایستاده و سبک آبشاری و نیمه آبشاری در غیر ایستاده ها اشاره کرد.

تعداد تنه: بیشتر بونسای‌ها از یک درخت منفرد تشکیل می‌شوند، اما سبک‌های مختلف بونسای وجود دارد که از تنه‌های متعدد روی یک سیستم ریشه‌ای واحد یا چندین درخت جداگانه استفاده می‌کنند.

پرداخت پوست: تعدادی از سبک ها مربوط پرداخت پوست می باشد. پرداخت پوست ظاهرهای متفاوتی به گیاه می دهد.

کشت و نگهداری از بونسای

کشت و نگهداری از بونسای یک حرفه تخصصی می باشد که نیاز به علم دارد. معمولا برای بونسای از گیاه بالغ یا قلمه گیاه استفاده می شود. برای ایجاد پیچ و تاب از سیم استفاده می شود و در طراحی بونسای چیزی که مهم است این است که جای زخم هرس یا اثر ناشی از سیم فلزی را نشان ندهد.

هرس بونسای

مهم ترین عامل در حفظ ظاهر بونسای هرس می باشد که این کار دارای فنون خاصی می باشد. هرس باعث می شود تنه، شاخه‌ها و ریشه‌ها، یک بونسای اندازه کوچک خود را با نسبت‌های مناسب بدست می‌آورد. از بین بردن قسمت بالای تنه یک تنه نسبتاً ضخیم‌تر و ظاهری جمع و جورتر به درخت می‌دهد. شاخه‌ها بسته به خواسته‌های پرورش دهنده کوتاه می‌شوند یا کاملاً برداشته می‌شوند. برای این که بونسای شکل خود را حفظ کند و در طول نگهداری تغیر شکل ندهد باید هرس سالی یکبار صورت گیرد. در طول هرس نباید جای زخم هرس قابل مشاهدا باشد.